Algemene beschouwingen mei 2005

Geen koekoeksei in ons nest!

Algemene beschouwingen in mei, op zich al een situatie om aan te wennen.

Tot nu toe was het gebruikelijk om de beschouwingen in november te houden op het moment dat de begroting aan de Raad werd aangeboden. Nu vinden de beschouwingen plaats op het moment dat de Raad zich over de Voorjaarsnota buigt.
De reden hiervoor is duidelijk: dit is het moment waarop de Raad vooraf nog wezenlijk invloed kan uitoefenen bij het opstellen van de begroting. In november kan dat alleen nog met veel politiek machtsvertoon en tientallen vaak tot verwarring leidende moties en amendementen. Veelal wordt “de politiek” daar niet begrijpelijker van.
Nu in mei kan de Raad aan de hand van de Voorjaarsnota en de programmarekening even terugblikken op de situatie tot nu toe en vervolgens vooruit kijken. Kritische op- en aanmerkingen kunnen door het College nu nog op eenvoudige wijze in de begroting voor het volgend jaar worden verwerkt.

Oppositiepartij

Een andere situatie om aan te wennen is natuurlijk onze eigen positie. Na een aantal jaren oppositiepartij te zijn geweest, is Leefbaar Zeewolde nu een coalitiepartner. En dat heeft consequenties. Voor Leefbaar Zeewolde zelf, maar zeker ook voor het College en de wijze waarop de gemeente nu wordt bestuurd. Leefbaar Zeewolde heeft niet voor niets de veilige comfortzone van het oppositievoeren tegen het oude college verlaten. Als Leefbaar Zeewolde dit najaar niet in de coalitie was gestapt en het besturen van Zeewolde aan de “oude” coalitie had overgelaten, dan hadden wij nu ontspannen de beschouwingen in kunnen gaan. Het zou simpel prijsschieten zijn geweest. In het belang van de burgers van Zeewolde heeft Leefbaar Zeewolde daar niet voor gekozen, maar de verantwoordelijkheid genomen, die wij overigens in maart 2002 ook al hadden willen nemen.

Deelname aan het College

Leefbaar Zeewolde heeft na het uiteenvallen van de oude coalitie de toegeworpen handschoen opgepakt en is aan de coalitieonderhandelingen begonnen. Het resultaat? U kent het. Een kort maar helder coalitieakkoord. Een akkoord waar de fractie van Leefbaar Zeewolde voor de volle 100% achter staat. Was dat niet het geval geweest, dan was het niet afgesloten en was de huidige coalitie niet tot stand gekomen.
Het is daarom niet verwonderlijk dat wij nu voor de uitgangspunten van dit College niets anders dan lof hebben. Het lijkt erop dat het College – zeker onder leiding van de huidige burgemeester – de uitvoering van het collegeprogramma voortvarend ter hand heeft genomen en bij die uitvoering “op koers” ligt. Wij vinden dat een knappe prestatie die een compliment aan alle betrokken partijen waard is.

Op alle punten in het akkoord zijn flinke vorderingen gemaakt. De financiële situatie is een stuk verbeterd. Opheffing van het provinciale toezicht ligt weer in het verschiet, alhoewel dat op zich geen doel is maar een logisch gevolg van het weer op orde brengen van het gemeentelijke huishoudboekje. Dat gaat niet vanzelf; daar is van iedereen – Raad, College en organisatie – veel inzet en discipline voor nodig. Leefbaar Zeewolde steunt de opvatting van het College in de Voorjaarsnota dat deze financiële gezondwording tot stand zou moeten komen zonder de OZB voor de burgers boventrendmatig te verhogen.

We hebben kunnen constateren, dat dit College een betere en helderdere visie heeft op de voortgang van de in 2002 inganggezette organisatie-wijziging dan het vorige college. Dat deze organisatiewijziging nog enige tijd zal vergen en een beroep doet op de financiële middelen lijkt Leefbaar Zeewolde evident.

De belangrijke hervormingen van de Maatschappelijke Diensten moeten leiden tot een betere dienstverlening voor onze burgers die een beroep doen op de voorzieningen. Wij hebben er vertrouwen in dat dit College op de goede weg is.

Natuurlijk is Leefbaar Zeewolde niet zo naïef om te denken dat alles wel even vanzelf goed zal komen. Er moet hard gewerkt worden om e.e.a te realiseren. Dat daarbij ook gevaren dreigen is duidelijk. Naast de kerntakendiscussie, waarover straks meer, vormen ook politieke besluiten van andere overheden een bedreiging voor de situatie in Zeewolde.
Wat te denken van de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Deze nieuwe wet draagt, net als de WWB (Wet Werk en Bijstand), een aantal onvoorspelbare financiële risico’s voor de gemeente in zich. Het Rijk draagt de gemeenten op haar burgers een acht gangen keuzemenu aan te bieden, maar stelt wel dat dit uitgebreide diner alleen geserveerd mag worden op een dessertbordje. Het risico dat het een knoeiboel wordt is levensgroot aanwezig.

Naast de WMO en WWB baren ook de ontwikkelingen op het terrein van de werkgelegenheid en de daaraan gekoppelde wetgeving betreffende de WW en WAO ons zorgen. Door aanpassing van deze wetgeving bestaat de kans, dat er een groter beroep wordt gedaan op de WWB en WMO met alle onvoorspelbare gevolgen voor de gemeentefinanciën van dien. Voeg hierbij de ontwikkelingen in Europa en de rest van de wereld op het gebied van in- en off shoring.
Leefbaar Zeewolde realiseert zich dat bij het acquireren van bedrijven voor de beschikbare bedrijfsterreinen grote zorgvuldigheid is vereist. Nog meer werkgelegenheid creëren door grote internationaal opererende transport- en logistieke bedrijven aan te trekken kan op termijn tot grote werkgelegenheidsproblemen in Zeewolde leiden. Dit geldt eveneens voor productiebedrijven waar laaggeschoolde arbeid voor nodig is. Immers, door in shoring (het aantrekken van groepen arbeiders uit bijv. Oostbloklanden als Polen) kunnen Nederlandse chauffeurs en productiepersoneel op straat komen te staan. Wij zien dat om ons heen al gebeuren. Deze problematiek geldt ook in dienstverlenende sectoren waarbij we steeds vaker werkgelegenheid naar bijvoorbeeld India of China zien vertrekken (off shoring).

De keuze of er geïnvesteerd moet worden in seniorenwoningen of “seniorenwerkgelegenheid” klinkt wellicht vreemd, maar is dat niet de consequentie van de vergrijzing en de daarop geënte Haagse ideeën om de pensioenleeftijd flink naar achteren te schuiven?

Verkeerde keuzes nu leiden tot problemen straks!

Leefbaar Zeewolde complimenteert dit College met de keus om, ondanks de nijpende financiële situatie, toch geld te blijven reserveren voor het jeugdbeleid. Onze jeugd verdient dat! Natuurlijk dienen op dit beleidsterrein ook keuzes te worden gemaakt. Wij verkeren niet meer in de luxe situatie van een en/en verhaal. Het is nu een of/of verhaal. Deze situatie biedt kansen, maar er is wel politieke moed nodig om keuzes te maken. Verkeerde keuzes nu leiden tot problemen straks en dat geldt zeker voor dit beleidsterrein.
Wel vraagt Leefbaar Zeewolde zich af hoe het College, na de extra reserveringen, het jeugdbeleid verder invulling denkt te gaan geven.
Een verkeerde keus zou ook kunnen zijn het niet na willen denken over de mogelijkheid een tweede kern op ons grondgebied te ontwikkelen. “Maar we hebben toch bij de vaststelling van de strategische visie in 2001 bepaald dat daar geen sprake van kan zijn” roepen sommigen die maar niet willen begrijpen dat vasthouden aan eenmaal ingenomen politieke stellingen soms een heel slechte keus is. Andere overheden (landelijk, provinciaal en gemeentelijk) tekenen zonder schroom een tweede kern op ons grondgebied. Doen wij niets, dan kan het zijn dat wij op een goede ochtend bij het ontwaken moeten constateren dat die tweede kern door anderen al gebouwd is met alle gevolgen van dien. Leefbaar Zeewolde wil daarom dat onderzocht wordt of Zeewolde zelf op verantwoorde wijze een tweede kern kan ontwikkelen, voordat anderen dat voor ons doen.

Op deze wijze kan een Zeewolde gewaarborgd worden waar de belangen van de inwoners optimaal worden behartigd en waar de inwoners in een dorpse, prettige, groene, ruime en veilige leefomgeving kunnen wonen, werken en recreëren. Tegelijkertijd kunnen wij anderen eenzelfde omgeving bieden.

Ondanks of wellicht dankzij de meer positieve financiële resultaten nu dreigt er een gevaar: het gevaar dat er binnen een deel van de Raad de neiging kan ontstaan om de kerntakendiscussie en de daaraan gekoppelde visieontwikkeling te gemakkelijk in te gaan. Het idee “iets meer uitgeven moet toch kunnen” kan hier en daar al snel ontstaan. Leefbaar Zeewolde wil daarvoor waarschuwen.

Gezien de boven beschreven gevaren en onzekerheden wenst Leefbaar Zeewolde volledig uitvoering te geven aan het coalitieakkoord en de daaraan gekoppelde doelstellingen voor de kerntakendiscussie. Het ontwikkelen van een gedegen toekomstvisie voor deze gemeente is daarbij van groot belang.

De vraag of wij een verzorging door de gemeente willen van alleen zuigelingen en demente bejaarden van boven de 85, of het andere uiterste, het verzorgen van eenieder van conceptie tot het graf moet worden beantwoord. Leefbaar Zeewolde durft die discussie aan en daagt alle fracties uit daar hun positieve bijdrage aan te leveren.

Leefbaar Zeewolde ziet het coalitieakkoord, de college-invulling daarvan, de Voorjaarsnota en de visieontwikkeling via de kerntakendiscussie als een logische aaneenschakeling van besluitvorming en bestuur. Nu met ad hoc voorstellen komen en voor Sinterklaas spelen, hetgeen deze structuur doorbreekt, getuigt van politiek onbenul en bestuurlijke onbekwaamheid.

Het is als het leggen van een koekoeksei in een zorgvuldig gebouwd nest. Het koekoeksjong komt wellicht tot wasdom maar de originele kuikens zullen uit het nest verdrongen worden en niet overleven.

Samenvattend:

Leefbaar Zeewolde roept het College en de Raad op om op de ingeslagen weg voort te gaan.
Leefbaar Zeewolde vraagt aan het College en de Raad of zij de mening delen over de door Leefbaar Zeewolde gesignaleerde risico’s en kansen.

Rein Zijlstra
Fractievoorzitter Leefbaar Zeewolde
e-mail: [email protected]