Onderzoeksrapport precario in raad besproken

Na een week van uitstel is op 5 november jl. het feitenonderzoek, dat in opdracht van de raad is uitgevoerd naar de invoering van de precariobelasting, in de raad besproken. Het stond eigenlijk al op de agenda van 29 oktober en toen heb ik ook van het inspreekrecht gebruik gemaakt. Doordat andere agendapunten toen erg veel tijd in beslag namen, is de behandeling helaas een week opgeschoven.

Nog voordat dit rapport in de raad is besproken hadden de fractievoorzitters van de coalitiepartijen Verschure (CDA), Klop (PvdA/GroenLinks) en Dijksterhuis (ChristenUnie) hun oordeel al via de media medegedeeld. Begin oktober deed het college daar via een tendentieus persbericht nog een schepje bovenop. Jammer, want dat doet geen recht aan het proces en de toon was al gezet.

Afspraak vs. brief Hydron

Om de financiële situatie van Zeewolde vanaf 2005 te verbeteren hebben we, als een van de maatregelen om extra inkomsten te genereren, de zogenaamde precariobelasting op ondergrondse leidingen ingevoerd. Dat betekent dat voor elke meter gas-, elektra- en waterleiding een bepaald bedrag moet worden betaald door de NUON en Vitens (voorheen Hydron). Veel andere gemeentes doen dit ook. Hydron dreigde toen om deze belasting door te berekenen aan de inwoners. Ik vond dat niet gepast en bovendien was het juridisch niet duidelijk of nutsbedrijven dit wel mochten doorberekenen aan alleen de inwoners van de gemeente die deze belasting oplegde. Na een aantal gesprekken heeft Hydron mij het aanbod gedaan om deze kosten niet door te berekenen aan de inwoners als de aanslag niet meer dan circa € 100.000 zou zijn. Ik kon daar prima mee uit de voeten want de verwachting was dat de aanslag ook ongeveer dat bedrag zou zijn. Die afspraak is niet op papier vastgelegd. Dat is mij stevig verweten door de raad en ik heb ook op 29 oktober aangegeven dat het beter was geweest als dat wel was gebeurd. Echter, er was op dat moment een fusietraject gaande waarin Hydron zou worden overgenomen door Vitens wat een veel groter drinkwaterbedrijf is. Het leek derhalve niet verstandig om die afspraak openbaar te maken. Lange tijd nadat deze afspraak was gemaakt schreef Hydron mij persoonlijk een brief waarin zij opnieuw dreigde dat zij deze belasting zouden doorberekenen aan de inwoners van Zeewolde. Ik vond dat toen erg vreemd omdat wij immers die afspraak hadden gemaakt. Ik begreep de achtergrond van de brief wel in relatie tot het fusietraject en ik heb de brief voor kennisgeving aangenomen omdat ik er van uitging dat Hydron zich aan de afspraak zou houden. Ik vond de brief op dat moment dus niet relevant en heb de raad hier niet in kennis van gesteld. Ook dat is mij door de raad kwalijk genomen. Hydron heeft zich onder mijn bestuurlijke verantwoordelijkheid overigens keurig aan de afspraak gehouden. Man een man, woord een woord. Dat Vitens nu opeens deze belasting aan de inwoners van Zeewolde (€ 17,50 per jaar) wel in rekening brengt vind ik ongepast, maar ik ben daar als ex-wethouder nu niet meer verantwoordelijk voor.

Afkeuring

De drie coalitiepartijen hebben een motie van afkeuring tegen mij ingediend. Ik vind dat jammer en bovendien onnodig want ik ben geen wethouder meer. Zij hebben niet de moeite genomen om eens met mij te praten terwijl ik dit wel aangeboden heb. Ik had dan mijn motieven kunnen uitleggen waarom ik vier jaar geleden die keuze heb gemaakt. Ik constateer dat zij niet in de werkelijke feiten zijn geïnteresseerd en dit rapport hebben aangegrepen om mij te beschadigen. Ik heb mij behoorlijk gestoord aan de woorden die de drie fractievoorzitters hebben gebruikt. Duidelijk is dat zij het rapport alleen door hun eigen bril hebben willen lezen. Het is maar net hoe je bepaalde zaken wilt interpreteren. Maar ja, zo werkt de politiek. Zo naïef ben ik nu ook weer niet om te denken dat ze er objectief naar hebben gekeken. Ik kan het niet nalaten om twee nogal boude beweringen van Piet Verschure (CDA) te noemen. Hij heeft gezegd dat een wethouder niet kan beslissen wat wel of niet relevant is. Ik wil Piet graag uit de droom helpen. Als een wethouder dat niet mag, kan hij/zij niet functioneren. Een wethouder maakt dagelijks afwegingen wat wel en niet relevant is in relatie tot de informatievoorziening aan de raad. Tevens zegt hij dat de inwoners nu de rekening moeten betalen. Nu wel ja. Onder de verantwoordelijkheid van een CDA wethouder. Overigens gaat het om een bedrag van € 17,50 per jaar. Ik wil niets bagatelliseren, maar dit is geen wereldschokkend bedrag voor de gemiddelde inwoner. Vitens maakt verschrikkelijk veel winst op de levering van drinkwater en de politiek moet zich afvragen of dat nodig is. Drinkwater is een eerste levensbehoefte. De politiek is als aandeelhouder van Vitens rechtstreeks verantwoordelijk voor de tarieven die Vitens hanteert. Bovendien kan de gemeenteraad besluiten de precariobelasting af te schaffen, maar die moed zullen ze wel niet hebben.

Dubieus

De huidige CDA wethouder Huizinga is formeel gezien politiek verantwoordelijk voor deze commotie. Dat was ik ook voor mijn voorgangers. Ik heb echter nooit zaken naar buiten gebracht die mijn voorgangers zouden schaden, al waren het gewichtige zaken. Dat doe je niet, tenzij je daar een bedoeling mee hebt. De rol van deze CDA wethouder lijkt dubieus. Zowel de VVD als Leefbaar Zeewolde hebben hem gevraagd of hij al eerder wist van de gemaakte afspraak. In het rapport is namelijk te lezen dat hij dat pas voor het eerst hoorde op 28 mei toen ik ook van mijn inspreekrecht gebruik had gemaakt. Uit het dossier en via zijn uitspraken op Omroep Flevoland blijkt duidelijk dat hij al eerder op de hoogte was. Heeft hij dan gelogen tegen de onderzoekers van Deloitte? Heeft hij dan bewust informatie achtergehouden voor de raad? Tegen de VVD en Leefbaar Zeewolde heeft hij eigenlijk toegegeven dat hij al eerder van de afspraak wist, maar dat hij van mening is dat er geen afspraak kon bestaan. Immers, zo beweert hij, wethouders kunnen dergelijke afspraken niet maken. Ja, dat is ook een manier om je straatje schoon te vegen. Laat een ding duidelijk zijn. Wethouders maken allerlei afspraken waarvan de raad niets weet. De VVD heeft een motie van wantrouwen tegen hem ingediend, maar nadat hij uitvoerig zijn excuses heeft gemaakt is die motie weer ingetrokken.

Ik heb altijd naar eer en geweten gehandeld en ik kan over dit dossier wel een boek schrijven, maar als men niet geïnteresseerd is in de achtergronden dan houdt het op.

Er is nu genoeg over gezegd en geschreven en de les die ik persoonlijk heb getrokken is dat ik in dit soort gevallen alleen aan mijn eigen positie moet denken. Je kan de raad maar beter overvoeren met informatie, dan dat je afwegingen maakt wat wel of niet relevant voor de raad is. Ik heb destijds verschillende personen uit de wind gehouden en daar heb ik nu de rekening voor betaald. Gelukkig heb ik een dikke huid en raakt het mij allemaal niet zo, maar leuk is het niet. Ik ben van nature een optimistisch mens en zie in alles weer nieuwe kansen.