Pamperende overheid / daadkrachtig bestuur

De pamperende overheid

De afgelopen weken heb ik veel gesproken met allerlei mensen en organisaties. Door goed te luisteren wil ik mij een beeld vormen van wat er speelt en waar mensen mee bezig zijn. Jeugd- en jongerenwerk staat hierbij hoog op mijn agenda.

Op uitnodiging van de Provincie Flevoland, ben ik twee dagen in Berlijn geweest om daar naar het jongerenwerk en de jeugdzorg te kijken. Dit was zeker nuttig want ik heb er een aantal ideeën opgedaan die mijn visie over hoe wij in Zeewolde verder moeten en willen flink aangescherpt.

Ik neem u graag mee aan de hand van een voorbeeld: de manier waarop ik mijn dochters heb opgevoed (en volgens mij zullen vele ouders van deze tijd zich hierin herkennen). Vroeger moest ik als kind thuis veel klusjes uitvoeren. Vaak was ik de hele zaterdag bezig om mijn moeder te helpen, en ook door de week (o.a. afwassen) was het heel normaal dat ik een bijdrage leverde. Dat vond ik niet echt leuk en daarom wilde ik het bij mijn kinderen anders doen. Ze hoefden van mij dus niet veel uit te voeren in ons huishouden. Het gevolg: ik heb twee (overigens geweldig leuke en heerlijke) dochters die achteroverleunend op de bank wachten tot hun moeder actie onderneemt en er iets gebeurt. Als ik het niet organiseer en bedenk wat goed voor ze is, blijven ze rustig hangen. Conclusie: veel te veel gepamperd!

Ook als overheid hebben wij in het verleden veel te veel bedacht wat mensen graag zouden willen en dat vervolgens ook geregeld. Het gevolg: burgers die afwachten tot een ander iets onderneemt in plaats van zelf te bedenken en aan te geven wat ze graag willen en uiteindelijk is niemand echt tevreden met het resultaat.

Natuurlijk is het een taak van de overheid om voor een aantal essentiële dingen (basisvoorzieningen) te zorgen. Maar onze inwoners, onze klanten, moeten bepalen wat zij daarnaast nog nodig hebben, en niet wij als pamperende overheid. De overheid schept de kaders en de randvoorwaarden, de klant (inwoner) kan daarbij actief zijn/haar behoefte kenbaar maken. In een relatief kleine gemeente zitten wij als Zeewolde dicht bij onze klanten en kunnen we in samenspraak goede resultaten boeken.

Daadkrachtig bestuur

Dat brengt mij op een kort verslag van het Congres van Nederlandse gemeenten waar ik deze week was. Er werd veel druk uitgeoefend om in te stemmen met een voorstel om de provincies op te heffen en dertig regiogemeenten op te richten. Met name de landelijke politici vanuit VVD (Jorritsma), D66 (Van Boxtel) en PvdA (Pans) pleitten duidelijk vóór vorming van dit soort gemeenten.

De lijn Europa-Den Haag-provincie-gemeente is te lang en zorgt niet voor efficiënt bestuur. Een krachtig bestuur dat dicht bij de burger staat is een belangrijke voorwaarde voor een gezonde gemeente. Met het laatste ben ik het volkomen eens, maar om daar regiogemeenten voor te gaan vormen met minimaal een half miljoen inwoners volstrekt niet. Juist een kleinere gemeente waar de politici dichtbij de inwoners en de samenleving staan, en waar korte lijnen zijn, is krachtig en efficiënt. Europa of Den Haag krijg je niet dichter bij de burger door schaalvergroting van gemeentes. De kwaliteiten van daadkrachtige en onafhankelijke bestuurders heeft echt niets te maken met de grootte van de gemeente waar hij/zij werkt. Ik heb ook een beetje de indruk dat de landelijke partijen op deze manier de succesvolle lokale partijen de wind uit de zeilen willen halen. Gelukkig dachten veel andere (kleine) gemeentes er ook zo over en het voorstel is daarom van de agenda gehaald. De komende tijd wordt het spannend voor de Nederlandse gemeenten: het Rijk zal zich verder gaan buigen over de efficiencyslag die gemaakt moet worden. Maar dat die oplossing ligt in het formeren van megagemeentes, dat is voor mij een brug te ver!