Algemene beschouwingen 2008: Zeewolde Sustainable?

Donderdag 30 oktober 2008 zijn de Algemene Beschouwingen (gedeeltelijk) gehouden in de raad. Hieronder kunt u de door fractievoorzitter Rein Zijlstra uitgesproken tekst (na) lezen.

Voorzitter,  najaar 2008 en geheel tegen onze eigen afspraken in houden we nu onze algemene beschouwingen. De reden dat we dat nu doen en niet bij de behandeling van de voorjaarsnota zijn bekend, ik ga dat niet nog eens uitleggen.

Maar voorzitter, zo zie je maar, niet al onze afspraken zijn houdbaar…niet SUSTAINABLE. Voorzitter vergeef mij dit Engelse woord maar ik vind dat mooi klinken en tenslotte gebruiken we wel vaker dit soort termen.

Ik heb lang nagedacht over deze beschouwingen…. moest ik überhaupt wel een bijdrage leveren? Zou het enig effect sorteren of leeft het dagelijks bestuur van een gemeente een eigen leven…heeft het een eigen dynamiek (of juist een gebrek daaraan).

Het is niet ongebruikelijk om ook even terug te blikken tijdens de beschouwingen. Moet ik dat wel doen…. er is al zoveel in deze raadszaal besproken de afgelopen maanden?

Moet ik de begroting nog met een stofkam doorlopen en een paar slimme en intrigerende vragen stellen waarvan ik op voorhand al weet dat het college geen pasklaar antwoord heeft? Op zich zou dat geen probleem zijn (het vinden van die vragen bedoel ik) maar draagt het wat bij aan het besturen van ons Dorp?

Ik kan natuurlijk net als in 2006 en in 2007 tegen het college roepen: “Voer het coalitieprogramma uit en wij zijn tevreden”. Dat kan ik nog steeds doen want tenslotte hebben de nieuwe coalitiepartijen en het college het ‘oude’ coalitieprogramma overgenomen.  Natuurlijk moeten er dan nog wel wat opmerkingen komen over het uitvoeringsplan van het addendum, want naast een opsomming van een aantal al door het vorige college opgestarte initiatieven staan er een paar punten in die ons verontrusten.

Wellicht ook nog iets over rituelen in de politiek en de relatie tussen politiek en muziek? Ach nee…. lees de beschouwingen van 2006 en 2007 er nog maar eens op na…. er is weinig veranderd en veel van wat ik toen zei is nog steeds van toepassing. Er is nog steeds weinig zelfkennis, flexibiliteit en lerend vermogen binnen politiek Zeewolde.

Maar wat dan wel voorzitter?

Voorzitter ik ga het vanavond maar eens hebben over SUSTAINEBILITY

Sustainability in de ruimste zin van het woord.

Voorzitter, er zijn hier mensen in de zaal die denken dat Zeewolde niet Sustainable is. Dat Zeewolde in de huidige vorm en geplande omvang geen bestaansrecht heeft, bedreigingen liggen op de loer, griezels om elke hoek van de straat. Het lijkt wel Halloween.

Voorzitter, Leefbaar Zeewolde vindt dat Zeewolde in de huidige vorm absoluut bestaansrecht heeft………veel bewoners hebben bewust gekozen voor een Zeewolde zoals dat nu op de kaart staat. Onze Leefbaarheidsmonitor bewijst dat jaar na jaar.

Voorzitter, natuurlijk kijkt Leefbaar Zeewolde over de gemeente-grenzen heen en daar zien we zeker ontwikkelingen die de duurzaamheid van ons Dorp kunnen aantasten. Plannen van de Rijksoverheid en Almere richting ons grondgebied. Een gebied waar, als daar noodzaak toe is, Zeewolde West ontwikkeld kan worden.

En wat te denken van de ontwikkelingen rond Lelystad Airport en het Oostvaarderswold. Een enkele foute beslissing zal de duurzaamheid van Zeewolde in ernstige mate kunnen aantasten.

Leefbaar Zeewolde is als dé lokale partij blij dat tot dit moment alle partijen, de hele raad dus, over deze zaken nog met één mond lijken te spreken. Van de landelijke partijen verwachten we nu wel dat ze hun “vrienden” in de Provincie en Den Haag ervan weten te overtuigen dat de belangen van Zeewolde niet mogen worden afgedaan als ridicuul.

Van het college verwachten we op deze gebieden meer daadkracht en sneller reageren als dat nodig is.

Met name rond de ontwikkelingen van Lelystad Airport zijn we blij met de inzet van STEM. Op onze website hebben we daar ook al aandacht aan besteed.

Een belangrijke volgende stap is het ontwikkelen van een nieuwe Strategische visie.

Leefbaar Zeewolde hecht eraan nu al te melden dat wij voor een open en transparant proces zijn waarbij bevolking, bedrijfsleven en andere belanghebbenden betrokken worden. Een visie van een dergelijke importantie kan niet op een achternamiddag op een zolderkamertje door een extern bureau, een paar ambtenaren of bestuurders op papier gezet worden.

Voorzitter ik ontkom er niet aan om ook een paar woorden aan de begroting te besteden. Is deze begroting Sustainable? Is hij duurzaam? Voorzitter, wij denken van niet.

Voorzitter, wat direct opviel toen de Begroting op de mat viel is het ontbreken dit jaar van de kleurige, of om in VVD-taal te spreken, fleurige tabbladen. Jammer, want dat vergrote het gebruiksgemak van dit document. Het is denk ik wel typerend voor dit nieuwe college. Ook hierin ontbreekt immers elke kleur!

Voorzitter, wij hebben rondom de installatie van het nieuwe college een aantal keren onze zorg uitgesproken over de tekst in het addendum van het coalitieprogramma, dat het nieuwe college de positie van de Reserves en Voorzieningen tegen het licht wil houden. Vreemd natuurlijk, omdat deze raad in februari van dit  jaar, met haar volle verstand, de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen heeft vastgesteld. Wij waren zoals u zich herinnert daarom erg verbaasd over deze zinsnede.

Met name de nieuwe wethouder financiën probeerde ons gerust te stellen dat we dat niet zo letterlijk moesten nemen. Ook de heer Klop liet zich toen in geruststellende woorden uit. Voorzitter, helaas hebben die woorden niet geholpen en de feiten liggen dan ook voor ons.

In de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen heeft het vorige college een Egalisatiereserve Algemene Uitkering ingesteld van € 3 miljoen. Het doel is, en ik citeer: het opvangen van fluctuaties in de Algemene Uitkering uit het Gemeentefonds, einde citaat.

Voorzitter, Leefbaar Zeewolde constateert dat dit nieuwe college deze reserve gaat opeten. Voor 2009 wordt er al € 250.000 uitgehaald en dat loopt fors op de komende jaren. Waar het geld blijft is ons een groot raadsel.

–         Wij constateren dat het nieuwe college deze reserve misbruikt om gaten in de begroting op te vullen.

–         Wij constateren dat de Algemene Uitkering stijgt, dus er is geen sprake van fluctuaties in negatieve zin.

–         Wij constateren dat de Septembercirculaire zelfs een forse toename laat zien voor Zeewolde.

–         Wij constateren dat dit nieuwe college niet laat zien hoe zij deze reserve weer op peil gaat brengen.

–         Wij constateren dat dit college op de pof leeft.

Voorzitter, nu kennen we de betekenis van het addendum pas echt. Graag vernemen wij van alle fracties wat zij ervan vinden dat deze reserve wordt gebruikt voor het opvullen van gaten.

Leefbaar Zeewolde zal het Provinciaal Bestuur in Lelystad vragen wat zij hiervan vinden, want zij moeten uiteindelijk de Begroting ook nog goedkeuren.

Voorzitter, de Voorjaarsnota is de opmaat voor het maken van de Begroting. Leefbaar Zeewolde vindt dat het nieuwe college wel erg makkelijk omgaat met de gegevens hieruit en de verantwoordelijkheid lijkt af te schuiven op de raad. Ik hoor de wethouder nog zeggen: Ja, dat heeft de raad nu eenmaal vastgesteld, dus daarmee ga ik aan de slag. Als blijkt, door onvoorziene omstandigheden, dat die gegevens deels achterhaald zijn, dan zou het van politieke moed, maar vooral realisme getuigen, indien het college zich aanpast aan de veranderende omstandigheden. Ik doel dan met name op het ontbreken van een woningbouwprogramma. In de Voorjaarsnota is uitgegaan van het niet vastgestelde woningbouwprogramma. Er wordt in “de geest van” gehandeld was de bedoeling. Voorzitter, helaas moeten we constateren dat de nieuwe coalitiepartijen zand in de bouwmachine hebben geschept en deze lijkt nu vast te lopen. Zij waren het vorige maand o zo vlug met elkaar eens door met een motie te komen waarin het woningbouwprogramma opnieuw niet kon worden vastgesteld. Deze coalitie is een meester in het creëren van vertragingen. Eerst de MFA en nu weer het woningbouwprogramma.

De MFA die op zichzelf al een enorm risico voor de duurzaamheid van de Gemeentelijke financiën met zich meebrengt. Nu al weer enige tijd geleden heeft de raad  een besluit genomen waardoor de portefeuillehouder verder kon met het MFA project. Het is daarna stil geworden. Voorzitter wij vernemen graag van de portefeuillehouder wanneer hij de raad over de voortgang en de wijze waarop hij het financiële risico denkt te kunnen beheersen op de hoogte brengt. De eerstvolgende commissievergadering lijkt ons een goed moment.

Er ligt dus geen door de raad vastgesteld beleidskader waarlangs op een degelijke wijze kan worden begroot. Het aantal woningen en inwoners is per slot van rekening een zeer belangrijk gegeven voor de vaststelling van de Algemene Uitkering.

Daarnaast moeten we de ogen niet sluiten voor de economische situatie waarin we terecht zijn gekomen.

De woningbouw zal daar grote klappen van meekrijgen. Dat betekent dat de aantallen woningen die in de planning zaten niet gehaald zullen worden.

U kunt wel raden wat dat betekent voor de hoogte van de Algemene Uitkering. Die zal neerwaarts moeten worden bijgesteld, en als het even tegenzit zullen we zelfs moeten terugbetalen. Voorzitter, dit college rekent zich rijk. De coalitiepartijen staan er bij en kijken er naar. Het is net het huidige Kabinet. Volhouden dat er economische groei zal zijn in 2009 terwijl iedereen op zijn boerenklompen kan aanvoelen dat die groei er niet meer inzit. De kop in het zand steken noemen we zoiets. Struisvogelpolitiek. Voorzitter, daar doet Leefbaar Zeewolde niet aan mee.

Leefbaar Zeewolde voorspelt dat een volgend college, na de verkiezingen over 15 maanden, de nieuwe ontstane tekorten weer mag oplossen met alle consequenties van dien.

Graag vernemen wij van alle fracties of zij denken dat de aantallen zoals genoemd in het niet vastgestelde woningbouwprogramma nog wel realistisch zijn en zo ja, waar baseert u zich dan op.

Ook over dit onderwerp zullen wij contact opnemen met het Provinciaal Bestuur om hun visie hierop te vernemen.

In het Uitvoeringsplan wordt ook gemeld dat het college een verschuiving zal doen plaatsvinden van duur naar betaalbaar (ik heb het nu over de woningbouw)

Voorzitter, Leefbaar Zeewolde wil van het college weten wanneer de raad over de consequenties van dit voornemen wordt geïnformeerd.

Welke gevolgen heeft een dergelijke aanpassing voor bijvoorbeeld de diverse exploitatieopzetten en de duurzaamheid van Zeewolde en de begroting.

Van de portefeuillehouder hebben wij ook begrepen dat hij van Zeewolde de “benchmark” gemeente van Nederland wil maken.

Zeewolde moet gaan voldoen aan het gemiddelde zoals dat voor Nederland als totaal geldt. Volgens Leefbaar Zeewolde duidelijk ideeën van een persoon die geen binding, affiniteit en gevoel voor wat leeft in Zeewolde heeft. Studieboeken politiek en niet Sustainable.

Voorzitter, zo aan het eind ook nog maar even over de belasting verordening.

Op één punt na kunnen we instemmen met het voorstel zoals dat voor ons ligt.  Al tijdens het beraad hebben wij uitgesproken af te willen van de boventrendmatige verhoging van de tarieven op de lijkbezorgingrechten. Voorzitter, wij zullen hiervoor een Amendement indienen.

Voorzitter, afrondend de vraag: is Zeewolde en de begroting Sustainable?

Ons antwoord is Ja! Zeewolde is Sustainable, wel zijn er een aantal externe bedreigingen die moeten worden gepareerd, ik ben daar uitgebreid op ingegaan.

Is de begroting Sustainable? Nee, wij denken van niet,  op termijn zal de gehanteerde “methodiek” leiden tot problemen. Problemen die een volgend college weer mag oplossen. Voorzitter, gelukkig beschikt Zeewolde tegenwoordig over een ruime hoeveelheid Automatische Externe Defibrillatoren. Leefbaar Zeewolde zal zeker klaarstaan om op het juiste moment een AED ter hand te nemen om de financiële positie van ons Dorp te reanimeren. Tot dat moment zullen wij de bevolking, de raad en het college blijven wijzen op de risico’s die in deze begroting verborgen liggen.